Mantelzorgwoning en pré-mantelzorgwoning
Een mantelzorgwoning is een tijdelijke onzelfstandige woning op je eigen terrein en is bedoeld voor de persoon die je verzorgt. Je kunt ook zelf in de mantelzorgwoning wonen. Degene die je verzorgt woont dan in het bijbehorende huis. Als er maar sprake is van een onderlinge zorgrelatie.
Er zijn 3 opties:
- Je kunt binnen de regels van het geldende omgevingsplan een aanbouw aan je huis laten bouwen. Hierbij is het belangrijk dat aan de in het omgevingsplan gestelde voorwaarden wordt voldaan. Dan kan hier een benodigde omgevingsvergunning voor verleend worden;
- Een andere mogelijkheid is om zonder vergunning een bestaande garage of ander bestaand bouwwerk om te bouwen tot mantelzorgwoning.
- Als je in het buitengebied woont is het ook mogelijk om een mantelzorgwoning zonder vergunning van maximaal 100 m2 in je tuin laten plaatsen.
Pré-mantelzorgwoning
November 2024 heeft het college van B&W de beleidsregel pré-mantelzorgwoningen 2024 vastgesteld. Hiermee is een zorgvraag geen vereiste meer. Alle inwoners die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, kunnen gebruik maken van de regeling pré-mantelzorgwoning. Een aanvulling is dat ook mensen met een voortschrijdende aandoening gebruik kunnen maken van de regeling.
Op uitzondering van de zorgvraag, moeten pré-mantelzorgwoningen voldoen aan dezelfde eisen en regels als reguliere mantelzorgwoningen. Dat wordt hieronder verder toegelicht.
Hoe werkt het?
Er zijn dus mogelijkheden om met of zonder omgevingsvergunning een mantelzorgvoorziening te realiseren. Dit staat omschreven in het omgevingsplan. In alle gevallen dient in ieder geval wel sprake te zijn van een zorgbehoefte. Dit kun je aantonen met een verklaring van bijvoorbeeld een huisarts. Kijk voor meer informatie bij omgevingsloket of neem contact op met onze afdeling vergunningen.
Overige relevante regels om rekening mee te houden:
- In de mantelzorgwoning mogen maximaal 2 personen wonen, van wie minstens 1 persoon mantelzorg ontvangt of verleent;
- Bij twijfels over de mantelzorgrelatie kan de gemeente vragen om een verklaring van een huisarts, wijkverpleegkundige of andere deskundige persoon of instantie;
- Je moet zich houden aan de algemene voorwaarden voor bijbehorende bouwwerken. Dit zijn regels die in het bestemmingsplan zijn opgenomen voor onder andere de omvang en de plaats van het bouwwerk;
- Wij adviseren om alleen de begane grond van de mantelzorgwoning te gebruiken als leefruimte;
- Bouw je een legaal opgericht bestaand bouwwerk bij het huis om tot mantelzorgwoning? Dan hoeft de omvang niet te voldoen aan de voorwaarden voor vergunningsvrij bouwen;
- Woon je buiten de bebouwde kom en kies je voor een verplaatsbare mantelzorgwoning? Dan geldt op grond van de wet een maximale oppervlakte van 100m2;
- Woon je buiten de bebouwde kom en kies je voor mantelzorg in een bijgebouw dan dient er een verbinding (niet zijnde buitenom) te zijn met de hoofdwoning zodat er een directe onderlinge zorgrelatie is;
- In alle situaties geldt dat als de mantelzorg eindigt, mag je het bouwwerk niet langer gebruiken als woning. Je hoeft het gebouw niet af te breken, maar je moet de keuken en badkamer wel verwijderen. Een tijdelijke verplaatsbare voorziening dient dan verwijderd te worden.
Wat moet ik doen?
Check online op het Omgevingsloket of je bouwplannen vergunningsvrij zijn. Moet je toch een vergunning aanvragen, dan kan dat ook via dit loket. Het is raadzaam hiervoor een adviseur of bouwkundige in te schakelen. Via het omgevingsloket is het mogelijk om een vooroverleg in te dienen zodat getoetst kan worden of je plannen vergunningsplichtig zijn of niet.
Aanvullende informatie om veelvoorkomende misverstanden te voorkomen:
- Een mantelzorgwoning is geen nieuwe woning, maar kan wel een apart huisnummer krijgen. Neem daarvoor contact op met de gemeente. Aan een huisnummer kunnen geen rechten ontleend worden voor zelfstandige bewoning.
- Mantelzorgwoningen tellen wel mee bij het bepalen van de WOZ-waarde. Uitzondering hierop zijn de losse units in het buitengebied. Hieraan kunnen geen rechten ontleend worden voor zelfstandige bewoning.
Meer informatie is te vinden op mantelzorg.nl.